Een verslag van het bezoek van de ondersteuning van STO aan de BES-Eilanden
In de derde week van september bracht een delegatie van de landelijke ondersteuning Sterk Techniekonderwijs een bezoek aan de STO-regio Caribisch Nederland. Doel van dit bezoek was om de scholen op de eilanden te bezoeken, de ontwikkelingen van STO te zien, te reflecteren op de succesvol afgelopen drie jaren en gezamenlijk met Bonaire, St. Eustatius en Saba vooruit te kijken naar 2024 en de volgende periode van 2025 tot 2029. Uit het bezoek en alle gesprekken is één duidelijke conclusie te trekken: STO in Caribisch Nederland is een groot succes!
V.l.n.r.: Elyane Nicolaas (directeur ROA), Anton Hermans (Bestuurder Saba Comprehensive School), Madelyn Johnson (Vocational & Praktijkonderwijs Department Leader), Rijziena Hooker (Vocational Secondary Teacher), Fleur Lagcher (Directeur Gwendoline van Putten School), Edo Regtop (Lid landelijk programmateam Sterk Techniekonderwijs), Rico van der Schee (Penvoerder STO Caribisch Nederland), Judette Frederiks (manager Labour Market ROA), Joshua Clarinda (Assistent-programmaleider), Elton Johnson (Programmaleider STO Caribisch Nederland), Net buiten beeld: Jan Gubbels (Ondersteuner Sterk Techniekonderwijs) .
De naam Sterk Techniekonderwijs tref je aan op vele plekken op Bonaire. Medewerkers van de Scholengemeenschap Bonaire (SGB) locatie (vmbo bb/kb) en de locatie Liseo Boneriano (vmbo tl/gl) dragen met trots STO Caribisch-Nederland-polo’s, bij de ingang van de SGB zie je direct een bord met alle samenwerkingspartners en de lokalen zijn gemoderniseerd. Er is breed geïnvesteerd in machines, materialen en inventaris en dat zie je direct terug in de lokalen, waar leerlingen er enthousiast gebruik van maken. Van een nieuwe garagedeur, educatieve trainers voor mobiliteit en transport tot bijvoorbeeld de gloednieuwe formaatzaagmachine. ‘STO wordt echt een merk op Bonaire, de regio krijgt veel exposure en de bewoners van Bonaire weten waar STO voor staat. De samenwerking met de basisscholen op het eiland is succesvol. Ik ben trots om te kunnen zeggen dat we bijna zijn verdubbeld in aantal leerlingen in de techniek op Bonaire’, vertelt programmaleider Elton Johnson. Ook op de locatie Liseo Boneriano is veel veranderd sinds het begin van Sterk Techniekonderwijs. De vmbo-gl/tl-leerlingen op die locatie kunnen nu terecht in een eigen technologielokaal waar de leerlingen les krijgen in het vak Technologie en Toepassing (T&T). De docenten zijn enthousiast en nog lang niet klaar met de ontwikkeling van STO op Bonaire.
Ook op Saba is de ontwikkeling van Sterk Techniekonderwijs direct terug te zien. In de Cove Bay Campus is het Godfred-Bontenbal Technical Center te vinden, waar de leerlingen van de Saba Comprehensive School techniek krijgen. Ook hier is flink geïnvesteerd in de ruimte, machines en inventaris. Zo kunnen leerlingen gebruik maken van een cnc-freesmachine, een lasercutter, een nieuwe breedbandschuurmachine en een verfspuit simulator van Simspray. ‘Door de STO-gelden hebben we onze plannen voor de techniek-afdelingen, die er al waren, sneller kunnen realiseren. Op Saba werken we aan de nieuwbouw van de school en in plaats van wachten op de realisatie hiervan kunnen we nu al investeren in de techniek. De techniekafdeling is aan het groeien en ontwikkelen. Dat maakt trots’, aldus Anton Hermans, Directeur van de Saba Comprehensive School. Het enthousiasme komt ook direct terug vanuit de docenten die aangeven dat door de ontwikkelingen meer leerlingen geïnteresseerd raken in de techniek.
Op Sint Eustatius hebben de docenten flinke stappen kunnen zetten om de techniek goed neer te zetten en te implementeren. Nog niet alle faciliteiten zijn volledig naar wens, maar duidelijk is dat de docenten succesvol zijn in het neerzetten van goed techniekonderwijs. Daarbij wordt breder op STEAM (science, technology, engineering, arts, and mathematics) ingezet. Sint Eustatius zegt er nog niet helemaal te zijn, maar trots te zijn op de ingezette ontwikkelingen en de manier waarop de docenten zich professionaliseren. Daarin zit groei en dat effect wordt nog verder uitgebouwd in de komende jaren.
STO-Caribisch Nederland is een succesvolle regio, maar kent wel eigen uitdagingen. Zo is er tussen de eilanden verschil in het onderwijssysteem. Op Bonaire wordt Nederlandstalig onderwijs gegeven en op Saba en Sint Eustatius wordt gewerkt met Caribbean Vocational Qualification (CVQ) en is Engels de voertaal. Zonder de extra middelen van Sterk-Techniekonderwijs is het niet mogelijk om duurzaam en dekkend technisch vmbo aan te bieden vanwege de kleine leerlingenaantallen. De regio moet rekening houden met het snelle afschrijven van machines en inventaris door het hoge zout-salpetergehalte en ‘even’ iets terugsturen onder de garantie is er niet bij door de afstand tot de fabrikanten. Daarnaast zit er niet alleen bijna 8000 kilometer tussen het vaste land Nederland en de BES-eilanden, ook tussen de Bonaire en Sint Eustatius en Saba ligt meer dan 800 kilometer. Programmaleider Elton geeft aan: ‘Vliegtickets, hotelreserveringen, ophaalschema’s, lunchreserveringen en huurauto’s. Niet datgene waar in Nederland wellicht aan gedacht wordt bij de voorbereidingen van een fysiek overleg met een sub-regio en toch is het allemaal aan de orde tijdens het werkbezoek. Tijdens de reflectie op de afgelopen STO-periode van Caribisch Nederland, voerden deelnemers vanuit Nederland, Saba, Sint Eustatius en Bonaire goede, eerlijke en openhartige gesprekken met elkaar. Tijdens de bijeenkomst is vooruitgeblikt op de aankomende periode en zijn afspraken gemaakt om de samenwerking tussen de regio’s verder af te stemmen, aan te halen en vorm te geven.’
Het huidige programma van STO Caribisch Nederland wordt gecontinueerd en verder uitgebreid om de technische instroom van leerlingen duurzaam in stand te houden. Daarbij focust de regio op innovatie en verduurzaming, met aandacht voor de harde techniek. Onderling heeft de regio, ondanks de 800 kilometer afstand tussen de eilanden, de behoefte om gezamenlijk op te trekken in de professionalisering van docenten, onderlinge uitwisseling en bijvoorbeeld het organiseren van een technisch evenement.