Toolbox training samen veranderen

Toolbox training samen veranderen

In de afgelopen jaren zijn binnen het programma van Sterk Techniekonderwijs regio’s opgebouwd en verstevigd en worden er vele mooie activiteiten uitgevoerd. De STO-regio’s werken meer en meer toe naar de structurele fase en planvorming heeft deels plaats gemaakt voor de borging en integratie van het programma in de scholen. Dit gaat niet vanzelf en programmaleiders staan blijvend voor interessante uitdagingen in de regio. Vragen komen op als ‘hoe krijg je iedereen mee in de regio?’, ‘Hoe stuur je op de beoogde resultaten?’ ‘Wat is precies de rol van een programmaleider in het proces’ en ‘hoe kun je goed omgaan met verschillende belangen?’

Om grip te krijgen op het veranderproces van Sterk Techniekonderwijs heeft de landelijke ondersteuning de afgelopen jaren de training ‘Samen veranderen’ aangeboden. Belangrijke onderdelen van het veranderproces zijn de gedeelde urgentie en ambitie, oog hebben voor belangen, rollen in verandering, het mijlpalenplan en het relatieproces. Per onderdeel treft u hieronder meer informatie, handouts en bijbehorende modellen en werkbladen.

Inleiding op samenwerking

Om in de samenwerking tot een succesvolle verandering te komen is het van belang om een gedeelde urgentie en ambitie te hebben. Dat is de basis van waaruit de verandering verder vorm krijgt in de samenwerking en in gesprekken met partners. Door gebruik te maken van het kwadrantenmodel kan goed gekeken worden of de uitvoering van uw plan wel consistent is en er nog goed onderscheid gemaakt wordt tussen het ‘wat’ en het ‘waarom’. Dit model is goed in te zetten op elk moment in het verandertraject en op verschillende lagen in de STO organisatie. Om elkaar scherp te houden en er zeker van te zijn dat de regio (nog steeds) met de juiste dingen bezig is.

Handout urgentie en ambitie (pdf)

Oog voor belangen

In een samenwerking is er altijd sprake van verschillende belangen. Partners blijven gemotiveerd om zich in te zetten voor de samenwerking als er recht gedaan wordt aan verschillende belangen en daar voldoende oog voor is. Het is niet verkeerd om een belang te hebben, iedereen heeft een belang en dit is niet zomaar te veranderen. Wel kunnen belangen een tegenwerkend effect hebben als de belangen onder de tafel blijven, maar juist een positief effect hebben als er transparant over wordt gesproken, elkaars belangen worden erkend en samen gezocht wordt naar oplossingen ‘waarmee de taart groter wordt gemaakt’ in ieders belang. Het belangenmodel is goed in te zetten om het juiste gesprek over belangen te voeren, de verschillende belangen in beeld te brengen en goed oog te houden voor het verschil tussen standpunten en belangen.

Handout belangen (pdf)

Rollen in verandering

Bij de uitvoering van Sterk Techniekonderwijs zijn de veranderaars aan zet. Die veranderaars hebben allemaal verschillende namen per regio of programma. Dat geeft niet zolang alle rollen vervuld zijn op de 3 lagen in de STO organisatie (uitvoering, coördinatie en sturing), duidelijk is welke taak en rol iemand heeft en taken belegd zijn bij de juiste rol. Werkzaamheden moeten niet dubbel worden gedaan en rolverwarring (waarbij we op elkaars ‘stoel’ gaan zitten) kan leiden tot frustratie en vertraging in het proces. Het werkblad rollen in verandering helpt om inzichtelijk te maken wie welke rol precies heeft en welke taken daarbij, volgens de regio, horen.

Handout rollen in verandering (pdf)

Het Mijlpalenplan

Om tijdens de uitvoering van Sterk Techniekonderwijs de juiste keuzes te maken en eventuele aanpassingen goed door te voeren in een activiteitenplan kan er goed gebruik worden gemaakt van een mijlpalenplan. Tegelijkertijd kan via dit plan ook de voortgang van activiteiten goed gemonitord worden. De mijlpalen-formats helpen om op een goede manier te komen tot mijlpalen en hierop goed te monitoren.

Handout mijlpalenplan (pdf)

Format mijlpalenplan (excell)

Reacties op verandering

Sterk Techniekonderwijs is een veranderproces en dat betekent een gedragsverandering. Het streven is dat degenen die de verandering moeten gaan dragen zich gaan ‘verbinden’; B zeggen én B doen. Maar dat betekent ook loslaten van het bekende zonder dat je weet wat je ervoor terug krijgt. En dat roept reacties op. Je hebt te maken met mensen die op verschillende manieren reageren op de ingezette verandering. Het is aan de veranderaar om op zoek te gaan wat er onder het gedrag van de ander ligt en daarbij de juiste veranderstrategie toe te passen. Het werkblad reacties op verandering is goed te gebruiken om inzicht te krijgen in reacties van partners in de regio, dit overzichtelijk in beeld te brengen en vervolgens met elkaar in gesprek te gaan.

Handout reacties op verandering (pdf)

Toepassen van veranderstrategieën

Een veranderproces vraagt om een gedragsverandering. Een verandering roept reacties op en als veranderaar heb je te maken met mensen die op verschillende manieren reageren op een ingezette verandering. Het is aan de veranderaar om op zoek te gaan wat er onder het gedrag van een ander ligt en welke veranderstrategie het best gehanteerd kan worden om de verandering te laten slagen. De handout en de tool voorzien daarin met handvatten en interactievormen om verschillende strategieën succesvol en op het juiste moment in te zetten.

Handout toepassen van veranderstrategieën (pdf)