Terugblik op de jaarlijkse reflectiegesprekken met STO-regio’s

Terugblik op de jaarlijkse reflectiegesprekken met STO-regio’s

Jaarlijks voert de ondersteuning van Sterk Techniekonderwijs in de maanden juni tot en met september reflectiegesprekken in de regio, om samen stil te staan bij behaalde resultaten en aandachtspunten voor het komend schooljaar.

Voor de zomervakantie zijn er in 50 STO-regio’s gesprekken gevoerd over waar de regio trots op is, waar uitdagingen liggen en hoe de onderlinge samenwerking in de regio verloopt. Daarnaast vroegen we regio’s hoe er in de nieuwe periode aandacht wordt gegeven aan de maatschappelijke thema’s duurzaamheid, het tegengaan van genderstereotypering en bevordering van inclusie en het aantrekken en ontwikkelen van onderwijspersoneel. Hieronder geven we een eerste beeld van de reflectiegesprekken.

Trots op samenwerking

In vele gesprekken wordt trots uitgesproken over de manier waarop de regio’s zijn georganiseerd, de samenwerking tussen vmbo-scholen onderling, maar ook de samenwerkingen met het primair onderwijs wordt positief benoemd. Daarnaast worden specifiek de programma’s en activiteiten die zijn opgezet met het bedrijfsleven en het mbo benoemd als iets waar de regio’s trots op zijn. Door de STO-activiteiten zijn de scholen in de regio dichter bij elkaar gekomen en is gezamenlijk de basis op orde gebracht. Het technisch vmbo is behouden gebleven. Veel regio’s geven aan trots te zijn op de oriëntatieactiviteiten voor leerlingen. Dit uit zich in de vele techlabs, de techniekevenementen als PET, Techniektastbaar, Technodiscovery, de eigen opgezette carrousels en challenges en wedstrijden.

Innovatief onderwijsaanbod

Sinds de start van STO is er fors geïnvesteerd om de basis op orde te krijgen en in modernisering van de technische outillage. STO-scholen beschikken inmiddels over goed ingerichte praktijklokalen, innovatieve machines, moderne techlabs en een breed aanbod aan technische keuzevakken. Daarmee is een stevige basis gelegd die goed vormgeeft aan actuele thema’s zoals duurzaamheid, robotica, XR en circulair bouwen. De stap van investeren in middelen naar daadwerkelijk vernieuwend of kwalitatief sterk onderwijs blijkt soms lastig te maken. Het blijft daarbij de uitdaging voor regio’s om waardevolle innovaties structureel te borgen.

Duurzaamheid

Veel regio’s zijn actief aan de slag met het thema duurzaamheid. Zo wordt duurzaamheid geïntegreerd in het onderwijs, door middel van keuzevakken, activiteiten, challenges en is het geïmplementeerd in het aanbod van Techlabs. Er is daarnaast aandacht voor bewustwording van duurzaamheid. Het is echter nog geen samenhangend onderdeel in het curriculum. Regio’s willen duurzaamheid graag structureler verankeren in het onderwijs. Een aantal regio’s is daarmee goed op weg en hebben duurzaamheid verweven in het schoolbeleid of het schoolplan. Veel STO-regio’s sluiten aan bij landelijke initiatieven, beleid en programma’s, zoals het Actieplan, Groen en Digitale Banen en de Sustainable Development Goals, of haken aan op regionaal beleid. In verschillende regio’s wordt deelgenomen aan thematische denktanks en werkgroepen rondom duurzaamheid. Ook zijn er regio’s die eigen werkgroepen hebben opgericht voor het ontwikkelen van beleid en implementatie rond duurzaamheid.

Tegengaan van genderstereotypering en bevorderen van inclusie

Uit de reflectiegesprekken blijkt dat iedere regio een eigen invulling geeft aan het tegengaan van genderstereotypering en het bevorderen van inclusie. Een aantal regio’s legt de nadruk vooral op inclusie. Andere regio’s vatten het thema breder op, door bijvoorbeeld ook andere doelgroepen onder ‘inclusie’ te scharen. Activiteiten rond dit thema die plaatsvinden zijn het inzetten van rolmodellen (inclusie en genderstereotypering), Girlsday, activiteiten gericht op beeldvorming van ouders, aandacht voor communicatie-uitingen, het aanbieden van een workshop/training specifiek gericht op gendergelijkheid in techniek voor docenten, leerlingen en bedrijfsleven, het inzetten op de keuze voor technische keuzevakken van leerlingen en het afnemen van een genderscan. Het tegengaan van genderstereotypering en bevorderen van inclusie is een thema dat in een aantal regio’s nog wat extra aandacht behoeft. Ook zijn er een aantal regio’s die aangeven inclusie een lastig thema te vinden.

Het aantrekken en ontwikkelen van onderwijspersoneel

Het derde maatschappelijke thema waar STO-regio’s aan werken is het aantrekken en ontwikkelen van onderwijspersoneel. Een aantal regio’s geeft aan dat ze geen tekort hebben, maar de meeste regio’s zijn nog op zoek naar docenten, of verwachten hier komende jaren zorgen over. Regio’s geven aan dat er vooral een tekort is aan docenten PIE en M&T. Doordat er meer leerlingen voor technische profielen kiezen, neemt de behoefte aan gekwalificeerd personeel toe. Om het tekort aan personeel op te lossen zetten veel regio’s actief in op ‘anders organiseren’. Dit bestaat vooral uit meer samenwerking tussen vmbo en mbo en meer samenwerking met het bedrijfsleven in de vorm van hybride onderwijsprofessionals. Ook zijn er regio’s die docenten uit andere vakgebieden, studenten van mbo, hbo of wo-opleidingen of instructeurs inzetten.

In de komende periode gaan we op de website van Sterk Techniekonderwijs uitgebreid in op de thema’s duurzaamheid, het tegengaan van genderstereotypering en bevordering van inclusie en het aantrekken en ontwikkelen van onderwijspersoneel. Daarbij bieden we u handvatten om met deze thema’s verder aan de slag te gaan.