Toptraject krijgt impuls met hulp van STO Twente

Toptraject krijgt impuls met hulp van STO Twente

Ook het Toptraject is een speerpunt van STO Twente. Verschillende subregio’s zijn hiermee zeer actief, zoals de subregio Hengelo. Ook het Twents Carmel College locatie Potskampstraat in Oldenzaal maakt hier al jarenlang concreet werk van. Dankzij de komst van het Technolab in Oldenzaal kreeg het Toptraject een extra technologische stimulans. Natalie Alferink, docent VO: “Met de huidige groep Toptraject-leerlingen werken we nu toe naar twee feestelijke events in april waarin al hun technische skills in één keer samenkomen.”

Wat is het Toptraject?

Natalie: “Het Toptraject staat voor een doorgaand leerlijn vmbo-mbo-hbo voor ambitieuze en praktisch ingestelde vmbo’ers die via het mbo een hbo-diploma willen halen. Zelf zit ik al ruim 10 jaar bij het Toptraject. Mijn rol? Vooral kijken wat we de leerlingen aanbieden binnen dit concept en ook: wat kan er beter of anders? Ik neem deel aan de werkgroep en verzorg concreet de lessen.”

Wat is jullie aanpak op het Twents Carmel College?

“Wij noemen het de hbo-route. Onze school werkt samen met het ROC van Twente (mbo) en Hogeschool Saxion (hbo) om gemotiveerde vierdejaars vmbo-leerlingen een route naar het hbo aan te bieden. Deze vaak praktisch ingestelde leerlingen krijgen voor een aantal vakken een verdiepend programma aangeboden. Kunnen zij dit aan en scoren zij goed op de vaardigheden die je daarvoor nodig hebt? Dan slagen zij met een getuigschrift Toptraject. Op het ROC van Twente kunnen zij vervolgens verder met dit Toptraject. Daar word je met verschillende topclasses voorbereid op de doorstroom naar Saxion (hbo). Is een leerling theoretisch ingesteld? Dan is de route van vmbo naar havo misschien wel de meest geschikte weg om het hbo te bereiken. Ook in ons havo-Toptraject krijg je voor een aantal vakken een verdieping aangeboden, zodat de aansluiting na het vmbo eenvoudig verloopt. Sinds dit jaar voegen we beide groepen samen.”

Hoe komen deze leerlingen hiervoor in aanmerking?

“In leerjaar 3 zien we álle leerlingen als mogelijke deelnemer aan de hbo-route. Dus gelijke kansen voor iedereen. Om de juiste leerlingen te selecteren voor deelname aan de hbo-route in leerjaar 4 nemen we ze mee door een heel traject. Zoals met een informatieavond en een gesprek met de ouders. Een leerling die interesse heeft moet een motivatiebrief schrijven, gevolgd door een huiswerkopdracht en een verdiepend gesprek. Ook betrekken we hun praktijkdocent en de docenten van de kernvakken in de beoordeling en telt het cijfergemiddelde mee. Kortom, een pittig selectietraject, we willen de écht gemotiveerde leerlingen bereiken.”

Wat doen de leerlingen van de hbo-route in de praktijk?

“We hebben momenteel twee klassen met in totaal 48 leerlingen. Ze komen elke week voor praktijkuren samen in ons nieuwe Technolab. In groepjes volgen zij workshops. Ook krijgen ze theorielessen, waaronder Nederlands, waarbij de focus ligt op hoe je een onderzoeksverslag schrijft. We hebben zelfs hbo-studenten over de vloer gehad die de leerlingen helpen met hun onderzoek en bijbehorend verslag. Vaardigheden die je straks ook op het mbo en hbo nodig hebt. We monitoren de leerlingen zorgvuldig: kunnen ze de vrijheid aan? Werken ze samen? En zien we verbeterpunten? Dan bespreken we die direct. Heel veel gaat dus om werkhouding en gedrag dat je nodig hebt om straks uiteindelijk het hbo aan te kunnen. Elk jaar in december hebben we een ijkpunt om te beoordelen of de leerlingen Toptraject-waardig zijn. Als dit niet het geval is, blijven ze in de hbo-route, maar kan de focus ergens anders komen te liggen en krijgen ze uiteindelijk hun certificaat helaas niet.”

Welke rol speelt jullie nieuwe Technoloab?

“Met de technologie daarin kunnen we het hbo-traject enorm verdiepen. Zoals 3D-printen/lasersnijden, drones, VR, app’s ontwikkelen en podiumtechnieken. Voorheen hadden we die mogelijkheid niet en werkten de leerlingen meer met projecten. Maar met het Technolab is het veel concreter voor hen en met meer dynamiek. Ook krijgen ze mee hoe breed techniek eigenlijk kan zijn. Opvallend is dat we momenteel meer meisjes dan jongens in deze lichting van het Toptraject hebben. Zelf volgde ik een cursus VR en werd enorm enthousiast van alle mogelijkheden. Als het in het voorjaar wat rustiger wordt, wil ik mij gaan verdiepen in Co-Spaces Edu. Het Toptraject is dus ook verrijkend voor mij als docent. Verder overleg ik wekelijks met de instructeurs van ons Technolab over hoe het gaat en wat we eventueel nog nodig hebben.”

Waar werkt de huidige groep Toptraject-leerlingen nu naartoe?

“Ik vind het belangrijk dat de leerlingen aan een zinvol en concreet project werken, dus niet alleen voor een cijfer. Juist daardoor ervaren ze hoe het is om samen verantwoordelijk te zijn voor een concreet op te leveren project. Met de technologie uit het Technolab die ik eerder noemde verzorgen deze Toptraject-leerlingen op 13 en 14 april twee feesten voor de onderbouw. Het thema van de woensdaggroep is een junglefeest voor de eerstejaarsonderbouw. Het feestthema van de donderdaggroep is glow in the dark voor de tweedejaarsonderbouw. Ook dit is door hen zelf bedacht. Alle technologie uit het Technolab komt hierin speels samen. Zo kunnen de leerlingen op dit feest meedoen aan een wedstrijd dronevliegen. Met een bijhorende app die hiervoor speciaal wordt ontwikkeld schrijven de leerlingen zich hiervoor in. Dit betekent dat het groepje voor de dronewedstrijd en het groepje voor de app-ontwikkeling echt moeten samenwerken. Elk groepje leerlingen heeft een team captain. Daarmee ga ik regelmatig even rond de tafel om de horloges gelijk te zetten en van elkaar te leren. Ook dat proces is leerzaam voor hen. We gebruiken boekjes van STEAM om de leerlingen in dit project alvast op weg te helpen.”

Doen er ook techniekbedrijven mee?

“We hebben de aftrap van dit project gedaan bij Poppodium Metropool. Dit was voor de leerlingen een openbaring. Een technicus van hen begeleidt nu het Toptraject-team dat in de theaterzaal van het Twents Carmel College het licht en geluid regelt voor de beide feesten, in feite als een soort hybride docent.”

Wat raad je andere vmbo-scholen aan die ook werk willen maken van hun Toptraject?

“Bereid je goed voor en neem de tijd. Zelf hebben collega’s en ik twee jaar uitgetrokken voor de opstart. Wat is er mogelijk? Hoe vliegen we het aan? Ook hebben we vierdejaarsleerlingen geïnterviewd om te achterhalen wat zij zelf interessant vinden als het gaat om techniek. We hebben dus heel goed gekeken hoe onze plannen optimaal bij hen zouden kunnen aansluiten. Vanuit die gedegen start hebben we vervolgens al die elementen met elkaar verbonden.”

Enkele reacties van de Toptraject-leerlingen zelf:

Lenneke: “De zelfstandigheid die je krijgt in het Toptraject vind ik een hele leuke uitdaging. Eerder werkte ik aan een project en hielpen hbo-leerlingen ons met het uitwerken van het bijbehorende verslag. Dat vond ik heel leerzaam.”

Anne: “Van de zelfstandigheid én het samenwerken met elkaar leer je echt. Hierna wil ik havo en hbo gaan doen, maar ik weet nog niet in welke richting.”

Mirella: “Techniek vind ik heel leuk om mee aan de gang te gaan. Techniek wordt met steeds meer beroepen gemixt. Dus de kans is groot dat je er later in je werk mee te maken krijgt.”

Mika: “We werken naar het feest toe, en het is goed om zo’n deadline te hebben. Dan leer je ook omgaan met die druk.”

Dieks: “Je doet dingen die je nog nooit eerder hebt gedaan en normaal gesproken je leraren voor je doen, zoals materiaal regelen. Je leert daar veel van omdat het zo anders is.”