Praktische handvatten uit onderzoek ouderbetrokkenheid en beeldvorming

Praktische handvatten uit onderzoek ouderbetrokkenheid en beeldvorming

STO Twente geeft graag ruim baan aan stagiaires en afstudeerders. De winst is wederzijds: wij leren van hen en zij van ons. Neem Noah Eshuis. Als afstudeerder HBO Bedrijfskunde MER aan het Saxion deed hij onderzoek naar de ouderbetrokkenheid en beeldvorming rond de keuze voor techniek. Noah’s onderzoek liep bij het Bonhoeffer en Het Stedelijk Lyceum in Enschede. Beide scholen doen mee aan STO Twente. Zijn onderzoek leidde tot meerdere praktische aanbevelingen.

De stage-opdracht van Noah heeft een rechtstreekse verbinding met het Monitoring en Evaluatieplan van STO Twente. In die zin past zijn onderzoek heel goed bij de regionale evaluatielijn van STO Twente rondom beeldvorming en ouderbetrokkenheid.

Focus op positieve beeldvorming

Noah werd getriggerd door een vacature voor een afstudeeropdracht bij de subregio Enschede: “Tim Klaver, de projectleider van STO Twente, werd mijn enthousiaste begeleider. Mijn opdracht? Beide scholen merkten dat zowel ouders als hun kinderen niet altijd een positieve beeldvorming hebben van de mogelijkheden van techniek als studie- en loopbaankeuze. In het eerste jaar van het vmbo maken de leerlingen een voorkeuze: willen ze doorgaan met techniek of niet? Degenen die inderdaad voor techniek kiezen, blijken later in hun schoolcarrière op het vmbo niet allemaal definitief voor techniek te kiezen. Ik kreeg de opdracht te onderzoeken waar dit aan ligt en wat we daaraan kunnen verbeteren.”

Veelzijdig onderzoek

Noah paste voor zijn onderzoek diverse instrumenten toe: “De doelgroep waren tweede- en derdejaarsleerlingen op het vmbo en hun ouders. Relevant, want in het tweede jaar maak je de keuze en in het derde jaar kijk je daarop terug. Het is heel interessant om hun motieven te kunnen achterhalen. Want vooral ouders spelen een belangrijke rol in al of niet kiezen voor techniek.” Noah zond online enquêtes naar de ouders en hield groepsinterviews met de leerlingen.” Hij voerde zijn onderzoek in drie stappen uit: “Eerst analyseren hoe de leerlingen omgaan binnen beide scholen met de profielkeuze en welke begeleiding zij daarin krijgen.” Daarna onderzocht Noah welke aspecten leerlingen beïnvloeden bij het kiezen voor een bepaald profiel: “Uiteraard analyseerde ik daarin ook de invloed van de ouders.” Tot slot onderzocht Noah welke beelden ouders en leerlingen hebben van techniek en welke invloed die beelden hebben op de keuze voor leerlingen voor techniek.

Praktische aanbevelingen

Noah’s onderzoek heeft tot een aantal praktisch toepasbare aanbevelingen geleid om zowel de beelden bij ouders en leerlingen te verbeteren als de instroom in de technische profielen te verbeteren: “Neem het professionaliseren van mentoren of het uitbesteden van LOB-lessen. Uit de interviews met de leerlingen kwam namelijk naar voren dat de mentorles en de LOB-les er nog weleens bij inschoten. Ook zaten sommige leerlingen niet op die begeleiding te wachten, of juist wel en ervaarden zij onvoldoende begeleiding. Dit bleek een negatieve invloed te hebben op de profielkeuze. Wellicht heeft een mentor hier wat minder feeling mee? Dan moet je hem of haar dit werk niet laten doen, want dat is niet gunstig voor de leerling.” Uiteraard moeten scholen zelf bepalen hoe zij dit verbeterproces invullen, benadrukt Noah. Een andere aanbeveling van Noah is het organiseren van meer bedrijfsbezoeken waarbij de vakmensen zelf een rondleiding geven in hun werkomgeving. Noah: “Laat hen concreet zien met welke technieken en materialen zij werken. Dit geeft leerlingen rechtstreeks vanaf de werkvloer een positief beeld van techniek. Dit nieuwe en bijgestelde beeld geven zij vervolgens door aan hun ouders en die veranderen daardoor mee met dit positieve beeld. Dit helpt hen bij het beter motiveren van hun kind om voor techniek te kiezen.” 

Meer specifieke ondersteuning nodig voor ouders

Tot slot meldt Noah graag twee adviespunten ter ondersteuning van het profielkeuzeproces vooral gericht op de ouders: “Uit mijn onderzoek kwam naar voren dat ouders het liefst meerdere mentorgesprekken in een schooljaar hebben, samen met hun kind. Eén mentorgesprek per jaar vinden zij aan de magere kant om uiteindelijk de profielkeuze voor techniek optimaal te kunnen bespreken. Een tweede advies is dat ouders veel actiever informatie moet worden gegeven en daarmee zelf hun bewustzijn vergroten over hun rol in de profielkeuze. Uit mijn onderzoek bleek dat ouders toch nog wel een afzijdige rol spelen bij de profielkeuze voor techniek voor hun kind. Ze keuren de uiteindelijke profielkeuze van hun kind weliswaar goed, maar steunen te weinig in het beslissingsproces zelf. Vooral in die beslisfase speelt een betere en positievere beeldvorming van ouders een grote rol.”

Noah, van harte gefeliciteerd!

Goed nieuws is dat Noah inmiddels is geslaagd! STO Twente dankt Noah voor zijn inzet en praktische inzichten en wenst hem een mooie carrière toe.