Leerlingen én docenten krijgen kijkje in de dagelijkse realiteit van techniekbedrijven door gastlessen PIE en M&T

Keuzevakken zijn een instrument om op het Twents Carmel College (TCC) vmbo-leerlingen uit jaar vier voor techniek te interesseren. Het TCC koppelt daar gastlessen aan, gegeven door technische bedrijven uit de omgeving. Die gastlessen zijn bedoeld voor leerlingen als inspirerende praktijkondersteuning voor hun gekozen keuzevak of leerlijn. Ze ontdekken nieuwe technieken die de school wellicht niet kan bieden, een ontwikkeling die ook past bij het STO-concept van de hybride docent. Maar vooral ervaren ze tijdens deze gastlessen van de bedrijven zelf hoe waardevol die technieken zijn voor de maatschappij en ook hun latere loopbaan. Eveneens voor de techniekdocenten is die actuele informatie uit het werkveld een verrijking.

Voortaan drie aftrapmomenten gastlessen voor keuzevakken

Eerder vonden deze gastlessen in het schooljaar op één moment plaats voor alle keuzevakken. Maar dit gaf een overload aan informatie voor de leerlingen. Vanaf het schooljaar 2022-2023 biedt TCC deze gastlessen op drie momenten aan: in september, november en januari. De gastlessen in november werden onlangs verzorgd door drie bedrijven: twee bij PIE en één bij M&T. De bedrijven die meedoen aan de gastlessen zijn vanuit hun netwerk geworven door de beroepsgerichte docenten.

Motiveren én doen

De deelnemende bedrijven hebben graag een heldere, afgebakende opdracht tijdens een gastles. Maurits Westerik, docent PIE: “Een belangrijk doel is bijvoorbeeld het in gesprek gaan met de leerlingen en laten zien wat de bedrijven in huis hebben. Op haar beurt leert TCC veel van de aftrapmomenten voor de gastlessen. Door dit vaker te doen, worden we hier ook steeds beter in. Door feedback te vragen van de bedrijven en van de leerlingen, krijgen de aftrapmomenten steeds beter vorm. De komende tijd wordt er een handleiding gemaakt waarmee bedrijven aan de slag kunnen. Bedrijven krijgen hierdoor handvatten, maar het is ook belangrijk dat bedrijven hun eigen draai kunnen geven aan het aftrapmoment. Op 16 januari vindt wederom een aftrapmoment plaats. Alle input van de bedrijven, leerlingen en docenten wordt daarin meegenomen om de deelnemende bedrijven zich nog beter te laten voorbereiden.” Wout Ensink, Projectleider Sterk Techniekonderwijs: “Een belangrijk doel van deze gastlessen is eveneens dat de bezoekende bedrijven uit hun eigen werkpraktijk aangeven waaróm een specifiek keuzevak zo waardevol is voor de leerlingen. Maar ze gaan ook aan de slag! De bedrijven die de gastlessen verzorgen, zetten de leerlingen in de techniekruimten van het TCC concreet aan het werk. Leerzaam voor zowel de leerlingen alsook hun techniekdocenten.”

Keizers Installatietechniek

Paul Eidhof is bedrijfsleider van Keizers Installatietechniek uit Oldenzaal. Hij gaf op 7 november voor de PIE-leerlingen op het Twents Carmel College een gastles over zijn bedrijf en vooral de toepassing van duurzame installatietechnieken: “We zijn razend druk toch maak ik hier graag tijd voor vrij. Deze jonge mensen zijn onze toekomst! Als bedrijf kunnen wij vooral de vmbo-leerlingen tijdens een gastles inzicht geven in wat het betekent om in een technisch bedrijf te werken, welke technieken er spelen en vooral ook: wat is je houding? Want het wordt ook in ons vak steeds belangrijker hoe jij je als technicus presenteert bij een opdrachtgever. Zo’n gastles zie ik als een stuk toekomstgerichte overdracht van mijn kennis en techniek naar de vmbo-leerlingen toe. Ik hoop een voorbeeld te zijn voor deze vmbo-leerlingen omdat ik mijn studie destijds ben gestart op de toenmalige LTS, uiteindelijk HTS haalde en nu bedrijfsleider ben.” Paul vloog zijn gastles over installatietechniek inspirerend aan. Met allerlei foto’s uit de praktijk van bouwprojecten stelde hij de leerlingen concrete vragen: wat zie je hier? Klopt dit? Hoe zou jij het doen? Een schot in de roos want de groep leerlingen kwam al snel los met antwoorden en discussie.

Steggink Metaal

Maiko Rademaker is bedrijfsleider bij Steggink Metaal, het tweede bedrijf dat op 7 november een gastles gaf voor de studenten PIE. Maiko benadrukte hoeveel kansen er liggen op de arbeidsmarkt voor goed opgeleide en ervaren lassers: “We moeten af van het imago dat werken in de techniek smerig zou zijn en slecht wordt betaald. Het tegendeel is waar! Wel leg ik de nadruk op het feit dat je in dit vak altijd moet blijven doorleren, want techniek staat nooit stil. Leun je achterover? Dan word je ingehaald. Kom je bij ons binnen via vmbo-mbo? Top! Maar je moet de wil hebben om altijd door te willen leren.” Maiko maakte korte metten met het idee dat mensen soms hebben dat je in de techniek zó gewild bent, dat je ook zonder diploma aan de slag kunt: “Dan loop je zomaar honderden euro nettosalaris in de maand mis! Mijn advies: maak altijd je technische opleiding af.”

Succesvolle voorbeeld-leerling

Maiko gaf het woord vervolgens aan Robin. Hij is pas 22 jaar en besloot een aantal jaren geleden na het vmbo door te leren in onder andere constructiebankwerken en lassen: “Inmiddels heb ik niveau 3 gehaald, deed een BBL-opleiding en werk ik nu fulltime met heel veel plezier bij Steggink. Daarnaast heb ik met mijn broer een eigen bedrijf opgezet. Ik kan alle vmbo-leerlingen aanraden door te leren in de techniek!”

Ook stimulans voor techniekdocenten

Maurits Westerik is docent PIE en is blij met de gastlessen en de kennis die de leerlingen daarin van de bedrijven opsteken: “Op onze beurt kunnen wij als docenten in onze theorielessen daaraan refereren. Een mooi ankerpunt om in je lessen een keer iets aan te halen wat ze tijdens de gastles hebben gezien of gehoord. Neem warmtepompen, een actueel onderwerp. Daar kan ik theorie over geven en vervolgens de leerlingen aan de gastlessen van Paul Eidhof herinneren. Maak je die koppeling tussen theorie en praktijk? Dan leg je een nieuwe verbinding voor de leerlingen die hun hopelijk motiveert en inspireert.”

Autobedrijf Hein Franke

Op 7 november stond ook een gastles voor M&T gepland, gegeven door Hanneke Oude Wolbers, directeur-eigenaar van Autobedrijf Hein Franke uit Oldenzaal. Vooral ook bijzonder omdat Hanneke een vrouwelijk rolmodel kan zijn voor de meisjes die M&T volgen. Hanneke gaf een mooi en eerlijk beeld van het werk in een autobedrijf. Zo legde zij uit welk werk er elke dag op het bordje ligt van een automonteur. Tijdens de gastles waren de leerlingen vooral erg geïnteresseerd in de ontwikkelingen van elektrische auto’s. Hanneke presenteerde een leuke quiz over de automotive waarbij de leerlingen opvallend veel techniekvragen goed beantwoordden. Hanneke: “Ik vind het heel belangrijk om hier tijd voor vrij te maken, een stukje maatschappelijke bijdrage. Maar ook hoop ik dat de jongens en meisjes gemotiveerd blijven om voor M&T te kiezen, want we zien nu al de personeelstekorten oplopen. Hoe gaaf is het dan om jongens en meisjes via een gastles enthousiast te maken voor dit mooie autovak! Ik hoop dat zij dezelfde passie als ik krijgen om elke dag lekker de werkplaats in te gaan.” Nico Kuipers, docent M&T: “Als school proberen wij zoveel mogelijk aan te sluiten op het bedrijfsleven. Neem de elektrische auto, dat onderdeel hebben we nog niet volledig in ons lesprogramma zitten, maar daar werken we wel naartoe. De gastles van Hanneke over haar dagelijkse werk met elektrische auto’s is alleen maar een stimulans om daar nog meer op te gaan sturen.”

Aan de slag!

Na de gastlessen gingen de PIE-leerlingen aan de slag, samen met Keizers Installatietechniek en Steggink Metaal. Een volgende keer is er waarschijnlijk ook gelegenheid voor de leerlingen M&T om met het bezoekende bedrijf praktische opdrachten uit te voeren. Jelmer Vos is hybride professional op het TCC: “Steggink Metaal heeft voor deze gastles twee lasmachines meegenomen die wij niet in de school hebben. Ten eerste een TIG-machine waarmee ze zowel staal als aluminium gaan lassen. Dus lassen ze met gelijkstroom en wisselstroom. Onze leerlingen hebben nog niet zoveel ervaring met TIG, dus het is prachtig dat zij dankzij Steggink daarmee kennis kunnen maken. De tweede lasmachine is een hele luxe variant van een MIG/MAG machine. Die kun je tot in het fijnste detail afstellen, zonder spatten. Voor onze leerlingen een bijzondere toegevoegde waarde. Ook konden de leerlingen samen met Steggink Metaal een stukje solderen door een messing t-stukje aan een koperen leiding te solderen.””

Leren persen en solderen

Jan Oosterbroek is een collega van Paul Eidhof bij Keizers Installatietechniek. In het dagelijks leven begeleidt hij de kleinere bedrijfsprojecten van A tot Z. Nu kwam hij vol enthousiasme helpen op het TCC bij de praktijkopdracht van de gastles: “Ik heb dit vaker gedaan met jongeren en is iets wat goed bij mij past. Ik gaf ze twee opdrachten: leren hoe het persen in zijn werk gaat en solderen. Het laatste komt bijvoorbeeld nog voor in renovatie. We hebben ze zelf laten ontdekken hoe het voelt om dit soort werk te doen, welke voorbereidende handelingen nodig zijn en de snelheid ervan.” Kortom, de gastlessen waren een succes voor álle betrokkenen, van leerlingen en docenten tot de bedrijven zelf.