Brainport Eindhoven prikkelt ook de brains van STO Twente!

De tweede dag van de studiereis van STO Twente ging langs twee opmerkelijke organisaties: Brainport Eindhoven en Vencomatic in Eersel. Hoe uiteenlopend beide organisaties ook zijn; hun boodschap was opvallend eensluidend. Namelijk: investeer maximaal in het technisch vmbo en mbo, want de maakindustrie schreeuwt om vakmensen.

Brainport Eindhoven: kennisintensieve maakindustrie

Brainport Eindhoven ontving STO Twente op een uitdagende en gastvrije locatie: het Philips Stadion. Begrijpelijk, want Brainport is hoofdsponsor van PSV. Lianne van den Wittenboer is programmamanager onderwijs Brainport. Zij lichtte in vogelvlucht Brainport toe: “Brainport Eindhoven is een innovatief ecosysteem in Zuidoost-Brabant. Met een sterke hightech maakindustrie, een innovatieve designsector en een uniek samenwerkingsmodel. Deze kennisintensieve maakindustrie vervaardigt technisch complexe producten in kleine volumes. Daarnaast is er een levendige creatieve industrie met volop ruimte voor innovatieve startups. Circa 6500 toeleveranciers werken voor zes tot zeven hoog-innovatieve bedrijven zoals chipfabrikant ASML.”

60.000 extra mbo-banen verwacht

De innovatieve houding in Brainport Eindhoven past ook prima bij de ondernemende visie van Twente. Lianne: “Onze praktische insteek? Ga met elkaar pionieren en kijk gewoon wat het wordt. Samenwerken is vanuit ons DNA gericht op de noodzaak om ook samen te overleven. Vooral in de laatste drie jaar maakt Brainport Eindhoven bewust de koppeling tussen hightech en maakindustrie. Sterker nog: 70% van de medewerkers van technische bedrijven is mbo geschoold. Er worden hier 60.000 extra banen (van mbo tot en met wo) verwacht waarvan twee derde mbo-banen, dus is de maakindustrie van groot belang. Daarom ons advies: stem je aanpak voor instroombevordering in de techniek af op het dna van je regio.” Lianne lichtte toe dat er van oudsher al heel veel gebeurt in Brainport Eindhoven op het vlak van instroombevordering in de techniek: “Toen STO kwam, hebben we dit programma bewust niet als een separate activiteit aangevlogen, maar ingebed in alle al bestaande stimuleringsprogramma’s voor techniekpromotie in Brainport Eindhoven. Zoals bedrijfsbezoeken, excursies binnen een bedrijf of het geven van gastlessen en challenges aan het basis- en voortgezet onderwijs.

STO-ervaringen uit de dagelijkse docentenpraktijk

Vervolgens gaf Stan Vissers een presentatie. Hij is hybride deeldocent Media, Vormgeving en ICT op SintLucas in Eindhoven. Eveneens is hij voor SintLucas één van de STO-coördinatoren. Stan is blij met STO, en deelde een aantal praktische ervaringstips: “De materialen die we hierdoor kunnen aanschaffen? Prima! Maar pas die dan wel consistent en over hele breedte toe in je lessen. En train álle collega’s in het gebruik ervan zodat iedereen op de hoogte is van alle mogelijkheden.” Ook Stan merkt dat het een uitdaging is om regio-breed te blijven samenwerken. Een andere tip van Stan? “Zorg ervoor dat de bovenbouw minder knoppenkennis leert, en meer vaardigheden opdoet die ze nodig hebben in de buitenwereld. Dus leer vmbo-leerlingen omgaan met waar zij tegenaan lopen in bedrijven.” Verder moedigt Stan techniekdocenten aan zoveel mogelijk bij bedrijven te kijken: “Als docent kan je toch in de buitenwereld het beste proeven wat de meest ideale context is voor je lessen.”

Hybride light

Brainport Eindhoven werkt graag met hybride docenten. Stan is er nota bene zelf een! Echter, in deze regio hanteert men, naast het standaard concept voor de hybride docent, een aanvullend bijzonder concept: hybride light. Uiteraard maakt men daar hele goede afspraken over om de samenwerking tussen bedrijf en school naadloos af te bakenen. Lianne: “Hybride is altijd maatwerk en de cruciale vraag is wel: hoe ga je dit maatwerk opschalen?” Tot slot stipte Stan het belang aan van hun twee zogeheten matchmakers: “Ze komen uit het onderwijs. Zij koppelen de vragen vanuit de scholen aan de mogelijkheden van bedrijven. Vooral met als doel om context in je school naar binnen te halen. Een voorbeeld? Bepaalde lesstof zit nu niet meer in natuurkunde, maar is wel van belang als je bij ASML werkt. Dus kunnen die matchmakers die kennis alsnog de school in krijgen.”

Hoe verbind je een voetbalclub met je techniekonderwijs?

We zeiden het al: STO Twente was te gast in het PSV-stadion. Dus kwam ook aan de orde in de presentatie hoe je een voetbalclub als PSV kunt benutten als spil in je techniekonderwijs, zowel in het basisonderwijs als vmbo-onderwijs. Cindy Raaijmakers, projectleider van de PSV Brainport Scholenchallenge, gaf een mooie presentatie over hoe PSV zich verbindt met techniekonderwijs: “We hebben de leerlingen een PSV Brainport Scholenchallenge gegeven: hoe ziet het PSV-stadion er in 2030 uit? Alles kwam daarbij aan bod: mediawijsheid, digitale geletterdheid en uiteraard productontwikkeling. Kinderen uit groep 6 én 7 werden uitgedaagd om technologische oplossingen te bedenken voor vraagstukken op het gebied van energie, gezondheid, veiligheid, voeding en mobiliteit. De innovatieve ideeën presenteerden de kinderen op 24 mei in het Philips Stadion aan de vakjury. Er is toegewerkt naar een spannend eindevent en het voor groep 6 ontwikkelde lesmateriaal bleek ook heel geschikt voor het vmbo. Twee vliegen in één klap dus.” Cindy legt de kern van haar aanpak uit: pak een herkenbaar en afgebakend probleem samen op. En PSV zelf? Die was zeer verrast door de praktische en bruikbare ideeën van de basis-kader leerlingen.”

Praktische conclusies

Lianne sloot de bijeenkomst af met enkele praktische conclusies:

Meer leerlingen in de techniek? Dan helpt het niet hen techniek op te dringen.
Proberen de context van de regio te koppelen aan actuele en maatschappelijke uitdagingen die op hun levensweg komen.
Zet het met elkaar vinden van technische oplossingen centraal door het gewoon samen te probéren!
Er gebeurt al veel voor techniekleerlingen. De uitdaging? Hoe blijf je door de bomen het bos nog zien?
Blijf altijd structureel kennis met elkaar delen.
Stem je STO-aanpak af op het dna van je regio.
Tot slot: integreer techniek in ál je onderwijs.

Rondleiding en lunch

Een mooi sluitstuk was de rondleiding door het stadion van PSV en een gezellige lunch! Al met al een waardevolle ‘kennistransfer’!